Czy algorytmy rekomendacji pogłębiają Streaming Fatigue?
W dzisiejszych czasach, kiedy dostęp do filmów i seriali jest niemal nieograniczony dzięki platformom streamingowym, coraz częściej słyszymy o zjawisku streaming fatigue – zmęczeniu przesytem treści. Z jednej strony, mamy nieskończoną bibliotekę produkcji na wyciągnięcie ręki. Z drugiej, ten nieograniczony wybór, paradoksalnie, może nas przytłaczać i prowadzić do apatii. Ale czy winę za to ponoszą wyłącznie ogromne katalogi platform streamingowych? A może, ironicznie, to algorytmy rekomendacji, które miały nam ułatwić znalezienie idealnego filmu na wieczór, w rzeczywistości pogłębiają nasze zmęczenie treścią?
Algorytmy rekomendacji, oparte na naszych wcześniejszych wyborach, historii oglądania i preferencjach, mają za zadanie przewidzieć, co może nam się spodobać. Działają jak doświadczony kelner, który pamięta nasze ulubione dania i proponuje nam coś podobnego, ale potencjalnie równie smacznego. To oczywiście brzmi idealnie, ale w praktyce może prowadzić do pewnej homogenizacji naszych doświadczeń. Czy nie zdarzyło Ci się, że po obejrzeniu kilku odcinków serialu kryminalnego, Netflix zaczynał zasypywać Cię kolejnymi propozycjami w tym samym gatunku? Z jednej strony, platforma zaspokaja Twoje obecne zainteresowanie, z drugiej – zamyka Cię w bańce, ograniczając ekspozycję na inne, potencjalnie równie ciekawe produkcje. W efekcie, zamiast odkrywać nowe gatunki, reżyserów czy aktorów, utykamy w znajomych, ale przewidywalnych schematach. To trochę jak jedzenie ciągle tego samego ulubionego dania – na początku jest pyszne, ale po pewnym czasie staje się po prostu nudne.
Bańka algorytmiczna i ograniczenie horyzontów
Problem bańki algorytmicznej jest szczególnie widoczny w przypadku platform, które stawiają na personalizację za wszelką cenę. Algorytmy, dążąc do maksymalizacji naszego zaangażowania, optymalizują propozycje pod kątem tego, co już lubimy. To prowadzi do sytuacji, w której oglądamy w kółko podobne filmy i seriale, a nasze horyzonty się zawężają. Tracimy okazję do odkrywania nowych perspektyw, poznawania innych kultur i doświadczania różnorodności, którą oferuje świat filmu i telewizji. Co gorsza, algorytmy często nie biorą pod uwagę naszego nastroju czy okoliczności. Może i uwielbiam thrillery psychologiczne, ale czasami, po ciężkim dniu pracy, wolę obejrzeć lekką komedię romantyczną. Algorytm, skupiony na moich ulubionych gatunkach, może przegapić tę subtelną zmianę potrzeb i uparcie proponować mi kolejny mroczny serial, co tylko pogłębi moje zmęczenie i frustrację.
Warto zauważyć, że algorytmy rekomendacji często opierają się na danych agregowanych, czyli na wyborach setek tysięcy innych użytkowników. To oznacza, że jeśli większość osób oglądających dany serial lubi także inne produkcje w podobnym stylu, to algorytm automatycznie zasugeruje Ci je, nawet jeśli Ty sam preferujesz coś zupełnie innego. W efekcie, zostajemy poddani presji popularności, a nasze indywidualne preferencje schodzą na dalszy plan. To tak, jakbyśmy wchodzili do restauracji, w której kelner proponuje nam tylko to, co zamawiają wszyscy inni goście, ignorując nasze własne upodobania.
Jak wyrwać się z algorytmicznego kokonu?
Na szczęście, istnieje kilka sposobów, aby wyrwać się z algorytmicznego kokonu i odzyskać kontrolę nad naszym doświadczeniem streamingowym. Po pierwsze, warto aktywnie eksperymentować z różnymi gatunkami i reżyserami. Nie bójmy się wyjść poza naszą strefę komfortu i dać szansę produkcjom, które na pierwszy rzut oka wydają się nie pasować do naszych typowych preferencji. Możemy wykorzystać opcje wyszukiwania i filtrowania, aby znaleźć filmy i seriale z mniej popularnych kategorii, albo poszukać rekomendacji od znajomych, którzy mają odmienne gusta.
Po drugie, warto pamiętać, że algorytmy rekomendacji to tylko narzędzie, a nie wyrocznia. Możemy aktywnie wpływać na ich działanie, oceniając oglądane produkcje, dodając je do listy do obejrzenia lub usuwając z listy kontynuuj oglądanie. Dzięki temu algorytm będzie miał lepsze pojęcie o naszych aktualnych preferencjach i będzie mógł nam zaproponować bardziej trafne rekomendacje. Ważne jest również, aby nie dać się zwariować personalizacji i od czasu do czasu obejrzeć coś losowego, bez sugerowania się algorytmem. Można na przykład włączyć losowy odcinek serialu, którego nigdy wcześniej nie widzieliśmy, albo wybrać film na podstawie okładki, bez czytania opisu. To może być zaskakująco odświeżające doświadczenie.
Po trzecie, nie polegajmy wyłącznie na jednej platformie streamingowej. Każda z nich ma swoje mocne i słabe strony, a algorytmy rekomendacji różnią się w zależności od platformy. Korzystanie z kilku platform pozwoli nam na dostęp do szerszej biblioteki treści i na uniknięcie monotonii. Możemy też poszukać alternatywnych źródeł rekomendacji, takich jak blogi filmowe, podcasty czy grupy dyskusyjne w mediach społecznościowych. Dzięki temu będziemy mieli dostęp do bardziej różnorodnych i niezależnych opinii, a nasze wybory będą bardziej świadome i przemyślane.
Czy algorytmy są naprawdę winne?
Podsumowując, choć algorytmy rekomendacji mają swoje zalety, mogą przyczyniać się do streaming fatigue poprzez ograniczenie naszej ekspozycji na nowe i różnorodne produkcje. Zamykając nas w bańce algorytmicznej, utrudniają nam odkrywanie nowych perspektyw i doświadczanie różnorodności, którą oferuje świat filmu i telewizji. Niemniej jednak, nie można zrzucać całej winy na algorytmy. To my, jako użytkownicy, mamy kontrolę nad naszym doświadczeniem streamingowym i możemy aktywnie wpływać na to, co oglądamy. Eksperymentując z różnymi gatunkami, aktywnie oceniając oglądane produkcje i korzystając z alternatywnych źródeł rekomendacji, możemy wyrwać się z algorytmicznego kokonu i odzyskać radość z odkrywania nowych filmów i seriali.
Czy więc algorytmy rekomendacji pogłębiają streaming fatigue? Odpowiedź brzmi: to zależy. Zależy od tego, jak z nich korzystamy i czy pozwalamy im w pełni kontrolować nasze wybory. Pamiętajmy, że streaming ma być przyjemnością, a nie obowiązkiem. Jeśli czujemy, że zmęczenie przesytem treści zaczyna nas dopadać, warto zrobić sobie przerwę, wyjść na spacer, porozmawiać z przyjaciółmi lub po prostu… sięgnąć po książkę. Świat poza ekranem jest równie fascynujący i pełen niespodzianek.
